Z Małopolska w II Wojnie Światowej


DOBORZYŃSKI Dobiesław Witold.           
Urodzony 29 sierpnia 1904 r. w Niwce. W latach 1914-1916 byl uczniem Progimnazjum w Niwce. W 1922 r. zdał maturę w Państwowym Gimnazjum im. S. Staszica w Sosnowcu. Rozpoczął studia z dziedziny fizyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. 1 października 1926 r. zatrudniono go na stanowisku młodszego asystenta kontraktowego w Zakładzie Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. 1 lipca 1930 r. obronił napisany pod kierunkiem profesora Konstantego Zakrzewskiego doktorat Stała dielektryczna ciekłego bromu. W latach 1931-1933 pracował jako stypendysta w Laboratorium Niskich Temperatur Heike Kamerlingh-Onessa na Uniwersytecie w Lejdzie. Po powrocie do Polski zajmował się m. in. badaniami podziemnego odbioru radiowego w jaskiniach Ojcowa i w kopalniach. 28 czerwca 1938 r. uzyskał habilitację. Był starszym asystentem katedry fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W końcu sierpnia 1939 r. został zmobilizowany. Brał udział w kampanii wrześniowej 1939 r. Dostał się do niemieckiej niewoli. Został zwolniony[1]. 6 listopada 1939 r. został aresztowany w czasie „Sonderaktion Krakau”[2]. Przy aresztowaniu zrewidowano go.
Po  przewiezieniu krytą ciężarówką przez Gołębią, Wiślną, Zwierzyniecką, Podwalem, Karmelicką, Alejami Trzech Wieszczów do więzienia Montelupich został wpisany do więziennej ewidencji. 7 listopada 1939 r. ok. 10,00 rano przewieziono go do koszar 20. pułku piechoty przy ul. Mazowieckiej. 9 listopada 1939 r. został wywieziony koleją z Krakowa-Łobzowa do więzienia we Wrocławiu. 10 listopada 1939 r. osadzono go w więzieniu karnym przy Kletschkauerstrasse 31 (obecnie ul. Kleczkowska) lub więzieniu śledczym przy Freiburgerstrasse (obecnie ul. Świebodzka). 27 listopada 1939 r. po godz. 20,00 został przewieziony karetką więzienną na dworzec główny we Wrocławiu. Po dwugodzinnym oczekiwaniu w tunelu pod torami kolejowymi zapędzono go do pociągu. 28 listopada 1939 r. z przystanku leśnego za stacją kolejową w Oranienburgu około godz. 16,00 w padającym deszczu ze śniegiem przepędzono go do bramy KL Sachsenhausen i poddano procedurze przyjęcia (kąpiel, strzyżenie, odebranie ubrań, pieniędzy i zegarków, wydanie obozowych pasiaków). 29 listopada 1939 r. zapoznano go z regulaminem obozowym i przydzielono do baraku. 8 lutego 1940 r. został zwolniony z obozu[7]. Wg innego źródła 4 marca 1940 r. przeniesiono go do KL Dachau[8]  - prowadził kolumnę 43 krakowskich więźniów na dworzec kolejowy. 20 kwietnia 1940 r. został wylosowany do zwolnienia[9]. 22 kwietnia 1940 r. zwolniono go z KL Dachau. Aresztowano go ponownie w kwietniu 1941 r. czasie akcji terrorystycznej przeciwko oficerom rezerwy.          
Został rozstrzelany 27 maja 1942 r. w KL Auschwitz po buncie więźniów w jego bloku[10].   
Doborzyńska-Głazkowa Wanda, Głazek Jerzy, Dobiesław Doborzyński (1904-1942) i jego badania podziemnego odbioru radiowego w jaskiniach Ojcowskich, Warszawa 2004; Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen, Kraków 1969, s. 267; S. Jerzy, Kto to przypomni Niemcom?http://web.archive.org/web/20110719042740/http://lists.ceti.pl/pipermail/wiec/20071011/011790.html [dostęp 19 czerwca 2020]; Urbańczyk Stanisław, Uniwersytet za kolczastymdrutem, Kraków 1969, s. 189, 272; Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 47, 402; w.z., Tragiczna lista strat nauki polskiej, “Dziennik Polski” 1945 nr 48 s. 3;



[1] w.z., Tragiczna lista strat nauki polskiej, “Dziennik Polski” 1945 nr 48 s. 3;

[2] Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen, Kraków 1969, s. 268;

[3] Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen, Kraków 1969, s. 268;

[4] Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen, Kraków 1969, s. 268;

[5] Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen, Kraków 1969, s. 268;

[6] Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 47, 402;

[7] Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 47, 402;

[8] Urbańczyk Stanisław, Uniwersytet za kolczastym drutem, Kraków 1969, s. 272;

[9] Urbańczyk Stanisław, Uniwersytet za kolczastym drutem, Kraków 1969, s. 189;

[10] Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 47;