Z Małopolska w II Wojnie Światowej

GARBOWSKI Tadeusz.     
Urodzony w 1869 r. Syn Juliana (prokuratora Sądu Okręgowego w Złoczowie) i Klementyny z d. Gryzieckiej. Ukończył z wyróżnieniem gimnazjum w Złoczowie. W 1986 r. ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jana kazimierza we Lwowie. W 1890 r. wstąpił na Wydział Filozoficzny na kierunek przyrodniczy. W 1891 r. przeniósł się na studia zoologiczne na Uniwersytet w Wiedniu. W 1893 r. uzyskał stopień doktora filozofii. W 1897 r. habilitował się na Uniwersytecie Wiedeńskim. Był tam asystentem w Instytucie Zoologii i Anatomii Porównawczej, a następnie prowadził wykłady w Zakładzie Zoologii. W 1898 r. na propozycję Antoniego Wierzejskiego przeniósł się na Uniwersytet Jagielloński. Pełnił funkcje asystenta i docenta. W 1903 r. został profesorem zoologii. Pod pseudonimem Leona Płoszowskiego publikował sonety. W 1904 r. wraz z Elizą Orzeszkową wydał pod pseudonimem Juliusza Romskiego powieśćAd astra. W latach 1904-1914 prowadził samodzielną pracownię w Katedrze Zoologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. . W 1911 r. zostal kierownikiem Katedry Filozofii Przyrody Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1920-1921 wykładał zoologię. Przebywał w biologicznych stacjach naukowych w Roscoff, Villefranche sur Mer, w Neapolu i Trieście. . W 1922 r. założył na Uniwersytecie Jagiellońskim Pracownię Psychogenetyczną, w 1925 lub 1926 r. przekształconą w Zakład o tej samej nazwie. Grał koncertowo i komponował. Należał też do komisji egzaminacyjnej Uniwersytetu Jagiellońskiego z zakresu muzykologii. Ilustrował też artystycznie prace naukowe. Był dyrektorem Zakładu Psychologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1935 r. przeszedł na emeryturę. 6 listopada 1939 r. został aresztowany w czasie „Sonderaktion Krakau”[1]. Przy aresztowaniu zrewidowano go. Po  przewiezieniu krytą ciężarówką przez Gołębią, Wiślną, Zwierzyniecką, Podwalem, Karmelicką, Alejami Trzech Wieszczów do więzienia Montelupich został wpisany do więziennej ewidencji. 7 listopada 1939 r. ok. 10,00 rano przewieziono go do koszar 20. pułku piechoty przy ul. Mazowieckiej. 9 listopada 1939 r. został wywieziony koleją z Krakowa-Łobzowa do więzienia we Wrocławiu. 10 listopada 1939 r. osadzono go w więzieniu karnym przy Kletschkauerstrasse 31 (obecnie ul. Kleczkowska) lub więzieniu śledczym przy Freiburgerstrasse (obecnie ul. Świebodzka). 27 listopada 1939 r. po godz. 20,00 został przewieziony karetką więzienną na dworzec główny we Wrocławiu. Po dwugodzinnym oczekiwaniu w tunelu pod torami kolejowymi zapędzono go do pociągu. 28 listopada 1939 r. z przystanku leśnego za stacją kolejową w Oranienburgu około godz. 16,00 w padającym deszczu ze śniegiem przepędzono go do bramy KL Sachsenhausen i poddano procedurze przyjęcia (kąpiel, strzyżenie, odebranie ubrań, pieniędzy i zegarków, wydanie obozowych pasiaków). 29 listopada 1939 r. zapoznano go z regulaminem obozowym i przydzielono do baraku. <span /><span /><span />W bloku 45 prowadził wykłady dla współwięźniów. 17 grudnia 1939 r. , po obiedzie - przy zimnym i porywistym wietrze, który wzniecał tumany brunatnego kurzu odbywał się na placu apelowym przegląd więźniów. Rapportführer i towarzyszący mu esesmani decydowali, którzy z przechodzących przed nimi pojedynczo więźniów zostaną wywiezieni do pracy. W czasie tego "przeglądu" dwukrotnie zasłabł tracąc chwilowo przytomność.

Zmarł w KL Sachsenhausen z wyczerpania 8 stycznia 1940 r.          
 Fedorowicz Z., Wojtusiak R.J., Tadeusz Garbowski

jako zoolog (1869-1940). “Memor. Zool.”, 24, 1972, ss. 1-118; Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen, Kraków 1969, s. 267; 'S. Jerzy, Kto to przypomni Niemcom? http://web.archive.org/web/20110719042740/http://lists.ceti.pl/pipermail/wiec/20071011/011790.html [dostęp 19 czerwca 2020]; Urbańczyk Stanisław, Uniwersytet za kolczastym drutem, Kraków 1969, s. 272; Wojtusiak R.J., Garbowski Tadeusz (1869-1940). Polski Słownik Biograficzny, 7 z. 3/33, 1949, ss. 271-272; Wojtusiak R.J., W 110-lecie urodzin Prof. dra Tadeusza Garbowskiego, “Wszechświat” 1979 z. 10, ss. 234-235; Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 47, 402;