Z Małopolska w II Wojnie Światowej


KORBEL Stanisław.      
Urodzony 5 czerwca 1882 r. w Krakowie. Syn Andrzeja (urzędnika Zarządu Miejskiego) i Seweryny z d. Zarzyckiej. W 1901 r. ukończył gimnazjum. Studiował geografie i historie na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uczęszczał na wykłady stenografii wg systemu Józefa Polińskiego. W 1906 r. ukończył studia. Podjął pracę zastępcy kierownika w biurze Akademii Umiejętności. Miał wówczas tytuł zastępcy adiunkta. W 1908 r. rozpoczął prowadzenie wykładów ze stenografii i kaligrafii w Akademii Handlowej. W 1909 r. zrezygnował z pracy w Akademii Handlowej. Zdał we Lwowie egzamin ze stenografii. W 1910 r. zaczął wykładać stenografie w Gimnazjum św. Anny w Krakowie. W 1912 r. wydał swój pierwszy skrypt na temat stenografii. W 1917 r. opublikował podręcznik stenografii (który doczekał się dziewięciu wydań i nadal jest aktualny). W 1917 r. rozpoczął cykl wykładów stenografii na Uniwersytecie Jagiellońskim i prowadził go z przerwą w latach okupacji, do 1952 r. W Akademii Handlowej wykładał w 1917 r. geografię gospodarczą. W 1920 r. prowadził roczny kurs stenografii na Akademii Górniczej. Z jego inicjatywy w 1921 r. powołano Państwową Komisję Egzaminacyjną dla kandydatów na nauczycieli stenografii. W 1922 r. poprowadził kurs przygotowawczy do państwowego egzaminu ze stenografii, a w 1923 r. rozszerzył go na stenografię niemiecką. W 1922 r. na I Kongresie Stenografów w Warszawie wygłosił referat programowy i wszedł do Komitetu Wykonawczego Kongresu. W tym samym roku dokonał na polecenie Ministerstwa Oświaty podróży naukowej do Austrii, Czechosłowacji i Niemiec gdzie zapoznawał się z pracowniami geograficznymi i kartograficznymi tamtejszych uniwersytetów. Krótko pracował w kreślarniach Instytutów Wojskowo-Geograficznych w Wiedniu i Jenie. Po powrocie z tej podróży w 1922 r. otrzymał tytuł profesora etatowego Akademii Handlowej. W 1922 r. zorganizował lektorat kartografii w Instytucie Geograficznym Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prowadził wykłady i ćwiczenia z kartografii i kartometrii. Wydał kilka podręczników i i atlasów. W 1923 r. był organizatorem II Kongresu Stenografów w Krakowie. Wybrano go przewodniczącym Komitetu Wykonawczego Kongresu. W 1923 r. na III Kongresie wygłosił referat na temat organizacji szkolenia stenografów. Efektem jego przemyśleń na ten temat był wydany w 1929 r. podręcznik dla szkół i samouków. Prowadził wykłady z własnego systemu stenografii. Prowadził publiczny spór z Sz. Taubem na temat zasad stenografii. Od 1925 r. był członkiem Komisji Geograficznej Polskiej Akademii Umiejętności. Był członkiem Komitetu Organizacyjnego IV Kongresu Stenografów, który odbył się 7 stycznia 1939 r. w Warszawie. Uczestniczył w Zjeździe Nauczycieli Stenografii i Pisania na Maszynach 8 i 9 stycznia1939 r. w Warszawie. 6 listopada 1939 r. został aresztowany w czasie Sonderaktion Krakau. Po  przewiezieniu krytą ciężarówką przez Gołębią, Wiślną, Zwierzyniecką, Podwalem, Karmelicką, Alejami Trzech Wieszczów do więzienia Montelupich został wpisany do więziennej ewidencji. 7 listopada 1939 r. ok. 10,00 rano przewieziono go do koszar 20. pułku piechoty przy ul. Mazowieckiej. 9 listopada 1939 r. został wywieziony koleją z Krakowa-Łobzowa do więzienia we Wrocławiu. 10 listopada 1939 r. osadzono go w więzieniu karnym przy Kletschkauerstrasse 31 (obecnie ul. Kleczkowska) lub więzieniu śledczym przy Freiburgerstrasse (obecnie ul. Świebodzka). 27 listopada 1939 r. po godz. 20,00 został przewieziony karetką więzienną na dworzec główny we Wrocławiu. Po dwugodzinnym oczekiwaniu w tunelu pod torami kolejowymi zapędzono go do pociągu. 28 listopada 1939 r. z przystanku leśnego za stacją kolejową w Oranienburgu około godz. 16,00 w padającym deszczu ze śniegiem przepędzono go do bramy KL Sachsenhausen i poddano procedurze przyjęcia (kąpiel, strzyżenie, odebranie ubrań, pieniędzy i zegarków, wydanie obozowych pasiaków). 29 listopada 1939 r. zapoznano go z regulaminem obozowym i przydzielono do baraku. W obozie prowadził kurs stenografii dla współwięźniów. 8 lutego 1940 r. został zwolniony z obozu i powrócił do Krakowa. Niemcy spalili cały nakład jego autorskiego Atlasu świata wydanego w 1939 r. w Wiedniu (zachowało się jedynie kilka egzemplarzy). Prowadził wykłady ze stenografii w Męskim Gimnazjum Kupieckim i jednocześnie od 1941 r. w tajnej Szkole Handlowej. Po wojnie wykładał stenografię na Uniwersytecie Jagiellońskim i w Liceum Administracyjno-Handlowym (przemianowanym później na Technikum Ekonomiczne nr 1). W 1946 r. został kierownikiem Ośrodka Dydaktyczno-Naukowego Stenografii. W 1951 r. przeniósł się na stanowisko kierownika Ośrodka Branżowego Kształcenia i Doskonalenia Kadr Pedagogicznych Szkół Administracyjno-Gospodarczych. W 1946 i w 1949 r. prowadził kursy do egzaminów państwowych dla kandydatów na nauczycieli stenografii i pisania na maszynie. Poważnie zachorował i przeszedł na emeryturę. Uczestniczył w V Kongresie Stenografii w 1949 r. i protestował tam przeciwko przegłosowaniu uchwalenia systemu stenografii Polińskiego za jednolity. Odmówił udziału w pracach komisji dostosowującej rosyjski system stenografii M.M. Sokołowa do języka polskiego. Przygotował nowy, oryginalny system stenografii, ale opracowanie to pozostało jedynie w rękopisie.        
Zmarł 10 kwietnia 1956 r. w Krakowie, został pochowany na cmentarzu Rakowickim.   
Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, dyplomem honorowym lektora stenografii i geografii gospodarczej. 
Od 1928 r. był żonaty z Anną Jaworską, miał pasierba Tadeusza Jaworskiego (prawnika, attache prasowego w Sztokholmie, pracownika ambasady Polskiej rzeczpospolitej Ludowej w Waszyngtonie, zmarłego tamże w 1952 r.).     
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Dokumenty lektoratu stenografii i Wydziału Filozoficznego; Bobrowska S., Tabu Sz., Dzieje stenografii, Katowice (?) 1931; Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen, Kraków 1969, s. 270; Klewżyc Lech, Korbel Stanisław. Biogram, Internetowy Polski Słownik Biograficzny (http://ipsb.nina.gov.pl/index.php/a/stanislaw-korbel#) dostęp 24 marca 2015 r.; S. Jerzy, Kto to przypomni Niemcom? http://web.archive.org/web/20110719042740/http://lists.ceti.pl/pipermail/wiec/20071011/011790.html [dostęp 19 czerwca 2020]; Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 47, 404