Z Małopolska w II Wojnie Światowej

STARONKA Wilhelm Alojzy.      
22 maja 1883 we Lwowie. Syn Edwarda (urzędnika kolejowego) i Barbary z d. Dick. Był uczniem Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Maturę zdał w 1902 r. Studiował nauki matematyczno-przyrodnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1906 r. ukończył studia. Podjął pracę asystentem w I Zakładzie Chemicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1908 r. przeniósł się na Akademie Rolnicza w Dublanach. W 1912 r. obronił pracę doktorską z chemii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. Podjął pracę nauczyciela w Szkole Handlowej w Tarnowie. W 1919 r. w drodze konkursu otrzymał posadę kierownika Katedry Chemii Metali i Chemii Analitycznej Akademii Górniczej. Stanowisko objął w 1920 r. z tytułem zastępcy profesora chemii metali. W 1922 r. uzyskał habilitację na Uniwersytecie Jagiellońskim. Dało mu to prawo prowadzenia wykładów z chemii fizycznej. Otrzymał tez tytuł profesora nadzwyczajnego Akademii Górniczej. W 1929 r. otrzymał stopień profesora zwyczajnego. W latach 1932-1934 był dziekanem Wydziału Hutniczego, a w latach 1934-1936 prodziekanem tego wydziału. Opatentował urządzenia do automatycznego wykrywania tlenku węgla w powietrzu kopalnianym.  Został aresztowany 6 listopada 1939 r. w czasie Sonderaktion Krakau. Przy aresztowaniu zrewidowano go. Po przewiezieniu krytą ciężarówką przez Gołębią, Wiślną, Zwierzyniecką, Podwalem, Karmelicką, Alejami Trzech Wieszczów do więzienia Montelupich został wpisany do więziennej ewidencji. 7 listopada 1939 r. ok. 10,00 rano przewieziono go do koszar 20. pułku piechoty przy ul. Mazowieckiej. 9 listopada 1939 r. został wywieziony koleją z Krakowa-Łobzowa do więzienia we Wrocławiu. 10 listopada 1939 r. osadzono go w więzieniu karnym przy Kletschkauerstrasse 31 (obecnie ul. Kleczkowska) lub więzieniu śledczym przy Freiburgerstrasse (obecnie ul. Świebodzka). 27 listopada 1939 r. po godz. 20,00 został przewieziony karetką więzienną na dworzec główny we Wrocławiu. Po dwugodzinnym oczekiwaniu w tunelu pod torami kolejowymi zapędzono go do pociągu. 28 listopada 1939 r. z przystanku leśnego za stacją kolejową w Oranienburgu około godz. 16,00 w padającym deszczu ze śniegiem przepędzono go do bramy KL Sachsenhausen i poddano procedurze przyjęcia (kąpiel, strzyżenie, odebranie ubrań, pieniędzy i zegarków, wydanie obozowych pasiaków. 29 listopada 1939 r. zapoznano go z regulaminem obozowym i przydzielono do baraku. 8 lutego 1940 r. zwolniono go z KL Sachsenhausen. Wrócił do Krakowa. Od jesieni 1940 r. podjął pracę nauczyciela chemii w Państwowej Szkole Technicznej Górniczo-Hutniczo-Mierniczej. Wykładał chemię dla studentów medycyny konspiracyjnego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1945 r. powrócił na stanowisko kierownika Katedry Chemii Ogólnej i Analitycznej Akademii Górniczo-Handlowej.      
Zmarł na nowotwór 21 marca 1958 r. w Krakowie, pochowano go na cmentarzu Rakowickim.  
Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Medal Niepodległości, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Srebrnym Medalem Za Długoletnią Służbę.
Był żonaty z Antoniną Józefą Kahl, miał troje dzieci w tym synów-chemików Leszka Marka i Andrzeja Witolda (profesora Akademii Górniczo Hutniczej).  
Akademia Górnicza w Krakowie, Skład osobowy i spis wykładów na rok 1937/38, Kraków 1937, s. 25; Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku: aresztowani naukowcy Wydziału Hutniczego Akademii Górniczej, „Alma Mater” 2019, numer specjalny 212, s. 33; Bolewski Antoni, Mobilizacja sił naukowych i organizacyjnych przy powstawaniu oraz inauguracji Akademii Górniczej w Krakowie: z kart historii, „Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH” 1994, nr 5, s. 5-6; Czerski L., Wspomnienia pośmiertne: Prof. Wilhelm Staronka (1883-1958), „Zeszyty Naukowe” nr 19. Seria Metalurgia i Odlewnictwo, 1959, z. 3, s. 7-11; Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen, Kraków 1969, s. 273; Janowski J., Dział Informacyjny Wydziału Metalurgicznego AGH za okres 50-lecia Wydziału 1922 - 1972 r.Zeszyty Naukowe AGH”; nr 367 Seria Metalurgia i Odlewnictwo 1973, z. 51, s. 277-339; Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949), Oprac. J. Sulima-Samujłło. Kraków 1979, s. 172; Non omnis moriar…: groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki, oprac. H. Sieński, Kraków 2019, s. 194-195; Nowakowski A., Wnęk Z., Wspomnienia o zmarłych profesorach Wydziału: Prof. dr Wilhelm Staronka (1883-1958)Zeszyty Naukowe AGH” nr 367 seria Metalurgia i Odlewnictwo 1973, z. 51, s. 46-47; Prof. dr Wilhelm Staronka. „Wektor” 1957, nr 12 (55), s. 8; S. Jerzy, Kto to przypomni Niemcom? http://web.archive.org/web/20110719042740/http://lists.ceti.pl/pipermail/wiec/20071011/011790.html [dostęp 19 czerwca 2020]; Słownik biograficzny techników polskich. Z. 17. red. J. Piłatowicz, Warszawa 2006, s. 144-146; Tomczyk M., 75. rocznica „Sonderaktion Krakau”. „Biuletyn AGH” 2014, nr 83, s. 8-9; Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej, Gliwice 2004, s. 335-336; Sroka Stanisław Tadeusz, Staronka Wilhelm Alojzy (1883 – 1958), [w:] Polski Słownik Biograficzny T. XLII, Wrocław 2003–2004, s. 334; Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 47, 407; Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej: Wydział Hutniczy (1922-1951), Wydział Metalurgiczny (1951-1993), Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej (1993-2005): jubileusz 90-lecia Wydziału: 1922-2012 [AGH]. Kraków 2012, s. 128-129; Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej : jubileusz 75-lecia Wydziału 1922-1997, Kraków 1997, s. 51; Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej: jubileusz 80-lecia Wydziału 1922-2002, Kraków 2002, s. 106-107;Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939, red. L. Hajdukiewicz, Kraków 1989, s. 292-293;Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967, oprac. J. Sulima-Samujłło, Kraków 1970, s. 626;Życiorysy profesorów i asystentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1919-1964), red. M. Odlanicki-Poczobutt, Kraków 1965, s. 184-186;