Z Małopolska w II Wojnie Światowej

TAKLIŃSKI Władysław.   
Urodzony 17 grudnia 1875 r. W Warszawie. W 1894 r. zdał maturę w gimnazjum w Kamieńcu Podolskim. Studiował na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Petersburskiego Uniwersytetu Państwowego. W 1898 r. uzyskał dyplom tej uczelni. Studia kontynuował na Wydziale Mechanicznym Petersburskiego Instytutu Technologicznego, gdzie w 1903 r. uzyskał dyplom inżyniera technologa I stopnia. W 1902 r. podjął pracę młodszego pomocnika kierownika laboratorium w Eksperymentalnym Laboratorium Budowy Okrętów Ministerstwa Marynarki w Petersburgu. Od września 1903 r. na specjalnych kursach dla przyszłych oficerów w Morskiej Szkole Wojennej wykładał geometrię analityczną, rachunek różniczkowy i całkowy. W 1904 r. został asystentem przy Katedrze Mechaniki Teoretycznej Instytutu Inżynierów Komunikacji. W 1905 r. przeniósł się na stanowisko asystenta Katedry Mechaniki Teoretycznej Politechniki Petersburskiej. Prowadził zajęcia z mechaniki teoretycznej i był egzaminatorem tego przedmiotu. Uczestniczył w opracowaniu podręcznika z mechaniki teoretycznej ze zbiorem zadań. Prowadził również wykłady z mechaniki teoretycznej i z budowy okrętów w Morskiej Szkole Wojennej, na Wydziale Budowy Okrętów Politechniki Petersburskiej, w Morskim Korpusie Kadetów i kronsztadzkiej Mikołajewskiej Akademii Morskiej. Poza tym na Wydziale Budowy Okrętów Akademii Morskiej wykładał teorię szeregów Fouriera. W 1911 r. awansowano go na stanowisko starszego pomocnika kierownika laboratorium w Eksperymentalnym Laboratorium Budowy Okrętów Ministerstwa Marynarki w Petersburgu. 17 marca 1914 r. został dyrektorem Eksperymentalnego Laboratorium Budowy Okrętów Ministerstwa Marynarki w Petersburgu. Kierował obliczeniami mocy turbin dla nowo budowanych torpedowców i pancerników carskiej marynarki. 5 września 1915 r. został mianowany na stopień pułkownika w Korpusie Inżynierów Okrętowych. 20 października 1922 roku powrócił do Polski. Zamieszkał w Warszawie. Przydzielono go do rezerwy Marynarki Wojennej w stopniu komandora inżyniera. Od 21 stycznia 1923 r. wykładał w Oficerskiej Szkole Marynarki Wojennej w Toruniu. Wygrał konkursu na stanowisko współpracownika naukowego Głównego Urzędu Miar w Warszawie. 12 września 1923 r. został mianowany profesorem Akademii Górniczej w Krakowie i kierownikiem Katedry Mechaniki Teoretycznej oraz Wytrzymałości Materiałów na tej uczelni. Równolegle z pracą w Krakowie w roku akademickim 1923/1924 wykładał mechanikę teoretyczną na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej. W 1931 r. wybrano go na dwuletnią kadencję prorektora Akademii Górniczej. Od 1933 r. do 1939 r. dwukrotnie był wybierany na stanowisko rektora Akademii Górniczej. Doprowadził do końca budowę gmachu głównego, a także budowę Laboratorium Maszynowego i Laboratorium Transportu Szynowego wraz z torem do jazd próbnych. Był członkiem Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych. Należał do Rady Naczelnej Towarzystwa Przyjaciół Młodzieży Akademickiej. 2 marca 1935 r. Stowarzyszenie Studentów Akademii Górniczej nadało mu tytuł Honorowego Członka Stowarzyszenia Studentów Akademii Górniczej. W 1939 r. w związku z groźbą wybuchu wojny opracował plan ewakuacji uczelni do Brzeżan pod Lwowem (zgodnie z planem mobilizacyjnym pierwszego dnia wojny budynki uczelni miały zostać przekazane wojsku z przeznaczeniem na szpital). Został aresztowany 6 listopada 1939 r. w czasie Sonderaktion Krakau. Przy aresztowaniu zrewidowano go. Po przewiezieniu krytą ciężarówką przez Gołębią, Wiślną, Zwierzyniecką, Podwalem, Karmelicką, Alejami Trzech Wieszczów do więzienia Montelupich został wpisany do więziennej ewidencji. 7 listopada 1939 r. ok. 10,00 rano przewieziono go do koszar 20. pułku piechoty przy ul. Mazowieckiej. 9 listopada 1939 r. został wywieziony koleją z Krakowa-Łobzowa do więzienia we Wrocławiu. 10 listopada 1939 r. osadzono go w więzieniu karnym przy Kletschkauerstrasse 31 (obecnie ul. Kleczkowska) lub więzieniu śledczym przy Freiburgerstrasse (obecnie ul. Świebodzka). 27 listopada 1939 r. po godz. 20,00 został przewieziony karetką więzienną na dworzec główny we Wrocławiu. Po dwugodzinnym oczekiwaniu w tunelu pod torami kolejowymi zapędzono go do pociągu. 28 listopada 1939 r. z przystanku leśnego za stacją kolejową w Oranienburgu około godz. 16,00 w padającym deszczu ze śniegiem przepędzono go do bramy KL Sachsenhausen i poddano procedurze przyjęcia (kąpiel, strzyżenie, odebranie ubrań, pieniędzy i zegarków, wydanie obozowych pasiaków. 29 listopada 1939 r. zapoznano go z regulaminem obozowym i przydzielono do baraku. Od połowy grudnia jego dolegliwości sercowe nasiliły się. 19 stycznia 1940 roku został przeniesiony z placu apelowego do obozowego szpitala   
24 stycznia 1940 r. zrzuconogo z łóżka i uduszono kijem na którym stanął morderca. Ciało spopielono w obozowym krematorium. Urnę z prochami złożono na cmentarzu rakowickim w Krakowie       
Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta, Brązowym Medalem za Dłogoletnią Służbę. 
Był żonaty, miał dzieci.        
Aresztowani podczas aktion gegen Universitäts-Professoren 6 listopada 1939 roku: aresztowani naukowcy Wydziału Górniczego Akademii Górniczej. „Alma Mater” 2019, numer specjalny 212, s. 32; Bolewski Antoni, Mobilizacja sił naukowych i organizacyjnych przy powstawaniu oraz inauguracji Akademii Górniczej w Krakowie: z kart historii, „Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH” 1994, nr 5, s. 5-6; Bolewski Antoni, Rektorzy Akademii Górniczej w Krakowie, „Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH” 1994, nr 5, s. 7-10; Engel Zbigniew, Katedra Mechaniki i Wibroakustyki Akademii Górniczo-Hutniczej: tradycja - historia - działalność Radom 2008, s. 128-129; Filcek Henryk Zbigniew, Rektorskie opowiadania, Kraków 2005, s. 5-6; Gąsiorowski Teodor, Przeżyć w Sachsenhausen to za mało. „Dziennik Polski” 2010, nr 259 (5 XI 2010), s. A11; Gwiazdomorski Jan, Wspomnienia z Sachsenhausen. Dzieje uwięzienia profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, 6 XI 1939 – 9 II 1940, Kraków 1975, s. 225, 233; Księga pamiątkowa inżynierów technologów Polaków wychowańców Instytutu Technologicznego w Petersburgu, Warszawa 1933, s. 98; Non omnis moriar…: groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. Z. 2019, Oprac. H. Sieński, Kraków 2019, s. 222-224; Poczet Rektorów AGH: lata [1919-2013]: Takliński Władysław (1875-1940), 1933/34-1938/39,„Biuletyn AGH” 2013 wyd. spec. z okazji 100-lecia powołania Akademii Górniczej, s. 14; S. Jerzy, Kto to przypomni Niemcom?http://web.archive.org/web/20110719042740/http://lists.ceti.pl/pipermail/wiec/20071011/011790.html [dostęp 19 czerwca 2020]; Sieński Henryk, Profesor Władysław Takliński: tablice - pamięć wiecznie żywa - część 5, „Biuletyn AGH” 2013, nr 70, s. 26-28; Słownik biograficzny techników polskich. Z. 9. Red. Z. Skoczyński, Warszawa 1998, s. 141; Świrski Łukasz, Tanner Bernard, Władysław Takliński, [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. 52/1, z. 212, Kraków 2017, s. 120-121; Tomczyk Maciej, 75. rocznica „Sonderaktion Krakau”, „Biuletyn AGH” 2014, nr 83, s. 8-9; Wacławik Józef, Kronika Wydziału Górniczego1919-1999, Kraków 1999, s. 118; Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej, oprac. zespół, Gliwice 2004, s. 368; Wroński Tadeusz, Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 47, 407; Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939, red. L. Hajdukiewicz, Kraków 1989, s. 297-298; Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967, oprac. J. Sulima-Samujłło, Kraków 1970, s. 627; Życiorysy profesorów i asystentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1919-1964). red. M. Odlanicki-Poczobutt, Kraków 1965, s. 201-204;