Z Małopolska w II Wojnie Światowej

Sołtys Stanisław „Sowa”, „Wójt” używał nazwisk Stanisław Lechicki i Mirecki (1921-1944), oficer Armii Krajowej.        
Urodzony 1 grudnia 1921 r. w Warszawie. Syn Miłosza (legionisty i wizytatora szkół średnich, wywiadowcy Okręgu Kraków Armii Krajowej, aresztowanego 8 lipca 1943 r. w Zaklikowie, zamordowanego w KL Buchenwald)) i Jadwigi z d. Malczewskiej (działaczki harcerskiej, uczestniczki powstań śląskich). W 1931 r. rozpoczął naukę w Gimnazjum Męskim im. J. Kochanowskiego w Radomiu. W 1935 r. przeniósł się do Gimnazjum Humanistycznego w Katowicach. Działał w harcerstwie. W 1939 r., po zdaniu matury, zapisał się na Wydział Hutniczy Akademii Górniczej w Krakowie. We wrześniu 1939 r., w Zofipolu, gdzie przebywał na wypoczynku, dołączył jako ochotnik do resztek Armii „Prusy” wycofujących się w kierunku granicy rumuńskiej. 20 września 1939 r. przekroczył granicę polsko-rumuńską i w początkach listopada dotarł do Francji. Rozpoczął szkolenie w Szkole Podchorążych Piechoty w Guer, którą ukończył 12 kwietnia 1940 r. z wynikiem bardzo dobrym. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Skierowano go do I Brygady Strzelców. Ukończył kurs zastępców dowódców plutonów przy 2. batalionie strzelców. Następnie odbył przeszkolenie konspiracyjne ze specjalnością w dywersji i 24 sierpnia 1942 r. został zaprzysiężony w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza na rotę Armii Krajowej. W nocy z 26 na 27 stycznia 1943 r. zrzucono go do kraju na placówkę „Żbik” w rejonie Kielc. Z chwilą skoku został mianowany na stopień podporucznika. Po aklimatyzacji w Warszawie otrzymał przydział do Kedywu Podokręgu Rzeszów Armii Krajowej. W Inspektoracie Rejonowym Mielec Armii Krajowej objął funkcję oficera do zadań specjalnych. Utrzymywał łączność z zagranicą oraz zajmował się odbiorem zrzutów. W marcu 1943 r. współpracował z „Jędrusiami” w opracowaniu planu rozbicia więzienia w Mielcu. 14 października 1943 r., podczas przygotowywania pola zrzutowego, w lasach na południe od Tarnobrzega napotkał obławę niemiecką. Zdążył wyrzucić broń i dał się zatrzymać jako cywil. Został osadzony w areszcie w Tarnobrzegu i zdołał wytłumaczyć się z przebywania w lesie, a podrobione dokumenty na nazwisko Stanisław Lechicki nie wzbudziły podejrzenia. Mimo to został przyłączony do grupy osób przeznaczonych do wywiezienia na roboty przymusowe do Rzeszy. Uciekł w czasie załadowywania więźniów do wagonów na stacji w Tarnobrzegu. Według innych źródeł uciekł z pociągu, którym wieziono go do więzienia w Mielcu, dzięki pomocy podporucznika Franciszka Jaworskiego „Jurand”. W listopadzie 1943 r. objął funkcję szefa Kedywu w Obwodzie Nisko-Stalowa Wola Armii Krajowej. Pełnił ją do marca 1944 r. W marcu 1944 r. uczestniczył w przygotowaniach do odbicia z więzienia gestapo w Stalowej Woli komendanta Obwodu kapitana Kazimierza Pilata. Akcja nie doszła do skutku. Po powrocie do mieleckiego Inspektoratu, z ramienia Komendy Okręgu Armii Krajowej Kraków zajmował się odbiorem zrzutów. W nocy z 27 na 28 kwietnia 1944 r. odebrał pierwszy zrzut broni i zaopatrzenia. 20 maja 1944 r., w czasie przygotowań do kolejnego zrzutu, został aresztowany przez gestapo w pobliżu dworu Przybysz w Izbiskach. Mimo iż miał doskonale podrobione dokumenty na nazwisko Mirecki, gestapowców zainteresował fakt posiadania większej ilości gotówki i sztylet komandoski. Przewieziono go do siedziby gestapo w Mielcu i poddano ciężkim torturom. Nie udały się dwie próby odbicia go z więzienia. Został przewieziony do więzienia na Zamku w Rzeszowie.        
8 czerwca 1944 r. zastrzelono go w celi więziennej. Niemcy ustalili jego prawdziwe nazwisko, (wg innych źródeł tylko do tego się przyznał) i umieścili na obwieszczeniu z 8 czerwca 1944 r.. 11 kwietnia 1948 r. jego zwłoki zostały ekshumowane i złożone na Cmentarzu Katedralnym w Sandomierzu w kwaterze żołnierzy Armii Krajowej.        
Odznaczony Krzyżem Orderu Virtuti Militari V klasy (nr 13403) i Krzyżem Armii Krajowej.        
Rodziny nie założył.        
Brzęk Gabriel, Wierny przysiędze, Lublin 1991; Garbacz Dionizy, Mroczne lata. Stalowa Wola (1939-1944), Stalowa Wola 1993; Garbacz Dionizy, Zagórski Andrzej, W kleszczach czerwonych, Brzozów-Rzeszów 1991; Krężel J., Szare Szeregi na terenie południowo-wschodniej Polski, t. 3, Konspiracja harcerzy 1939-1945, Kraków 1998; Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej. Żołnierze podziemnych formacji niepodległościowych, Pruszków 1994; Łopuski Jan, Losy Armii Krajowej na Rzeszowszczyźnie sierpień-grudzień 1944, Warszawa 1990; Łukomski Grzegorz, Polak Bogusław, Suchcitz Andrzej, Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945. Wykazy odznaczonych za czyny z lat 1863-1864, 1914-1945, Koszalin 1997; Maciąga M., Zrzuty lotnicze w Obwodzie AK Mielec [w:] Mielec. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, t. III, Mielec 1994; Odznaczeni Orderem Virtuti Militari kl. V w latach 1939-1945 (okr. Kraków), „Informator AK, ŚZŻAK Okręg Małopolska - Odział Kraków”, nr 1-4, styczeń - kwiecień 1995; Madajczyk Czesław, Kształtowanie systemu okupacyjnego w Europie środkowej przez III Rzeszę, „Dzieje Najnowsze” 1970 s. 525; Ostasz Grzegorz, Krakowska Okręgowa Delegatura Rządu na Kraj 1941-1945, Rzeszów 1996; Socha S., Czerwona śmierć, Stalowa Wola 1997; Stańko Stańko, Gdzie Karpat progi, Warszawa 1984; Stypa G., Porucznik WP Stanisław Sołtys „Wójt”, „Harcerz Śląski”, „Harcerz Tarnobrzeski”, nr 3, 23.09.1989; Szare Szeregi. Harcerze 1939-1945, Tom III, Warszawa 1988, s. 183; Tochman Krzysztof, Sołtys Stanisław [w:] Słownik Biograficzny Cichociemnych, T. I, Oleśnica 1994; Tucholski Jędrzej, Cichociemni, Warszawa 1988; Wesołowski Z., Order Virtuti Militari i jego kawalerowie, Miami 1992; Zagórski Andrzej, Obwód AK Mielec przed i po „Burzy” [w:] Mielec. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, t. III, Mielec 1994;