Z Małopolska w II Wojnie Światowej

KAMIŃSKI Stefan.

Urodzony w 1907 r. w Obrytkach. Naukę zawodu rozpoczął jako praktykant księgarstwa w latach 1923–1926 w księgarni Feliksa Nawrockiego w Sejnach. Przeniósł się do Krakowa. Pracował w Księgarni Jagiellońskiej, a później w Księgarni Towarzystwa Szkół Ludowych, której kierownikiem był do 1932 r. Od 1932 r. był udziałowcem Księgarni „Nauka i Sztuka”, mieszczącej się przy ul. Podwale 6 w Krakowie (w 1939 r. objął wszystkie udziały). Zajmował również działalnością wydawniczą. W 1936 r. utworzył na Podwalu dział antykwaryczny. Z czasem został właścicielem antykwariatów i księgarń w Krakowie: przy ul. Podwale 6, Floriańskiej 13, wypożyczalni książek przy ul. Pierackiego 1 oraz księgarni i wypożyczalni przy ul. Krakowskiej 18. Był również członkiem krakowskiego Towarzystwa Miłośników Książki, w którego biuletynie publikował swoje felietony. W 1942 utracił dotychczasowy lokal przy ul. Podwale i przeniósł się do nowej siedziby przy ul. Karmelickiej 29. Kupował od Niemców „całymi wagonami” polskie książki „na makulaturę” po czym rozprowadzał je wśród zaufanych osób. Był właścicielem konspiracyjnej drukarni przy ul. Karmelickiej 29 i wydawnictwa. Wydał m.in. tomik poezji Aleksandry Mianowskiej zawierający m. in. „Hymn Montelupich”. Dostarczał konspiracyjne druki do Biblioteki Jagiellońskiej. Należał do Stronnictwa Demokratycznego. Od stycznia 1941 r. współredagował i drukował „Dziennik Polski” i „Kurier Powszechny”, „Małopolski Biuletyn Informacyjny”, „Rzeczpospolita Polska”, ulotki i odezwy oraz instrukcje wojskowe. Przychodził z dorywczą pomocą krakowskiemu „Patronatowi”. Udzielał pomocy wielu ludziom kultury i sztuki. Ukrywał Żydów. Poprzez łączniczkę Aleksandrę Mianowską „Kama” otrzymywał regularnie od Tadeusza Kota „Korab” „Serwis Informacyjny”. W latach 1943-1944 współpracował przy kolportażu prasy „N”. Po wojnie prowadził własną firmę księgarsko-wydawniczą ze sklepami przy ul. Podwale i Karmelickiej. Rozszerzył swoją działalność, otwierając oddziały w Katowicach i Łodzi. W 1950 r. nowo powstały państwowy „Dom Książki” w trybie administracyjnym przejął księgarnie i antykwariaty prowadzone przez osoby prywatne. Pozwolono mu jedynie zachować i prowadzić antykwariat i wypożyczalnię książek przy ul. Świętego Jana 3.

Zmarł 14 listopada 1974 r. w Krakowie. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Odznaczony Medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Hein Wincenty, Jakubiec Czesława, Montelupich, Kraków 2985, s. 341, 365; Jarowiecki Jerzy, Konspiracyjna prasa w Krakowie w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1945, Kraków 1986, s. 182; Kot Tadeusz, Oni walczyli o Polskę! „W marszu 1939-1945” 1987 nr 11, s. 59, 60; Mazur Grzegorz, Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939-1945, Warszawa 1987, s. 204; Mianowska Aleksandra, Stefan Kamiński (1907–1974) „Silva Rerum” 1981 s. 125–134; Odezwa Prezydenta Krakowa z 39.09.03, „Gazeta Krakowska” 1986 nr 200, s. 2; Sierotwiński Stanisław, Krakowskie podziemie literackie pod okupacją hitlerowską, Kraków 1971, s. 46; Zieliński Ryszard, Obraz okupowanego Krakowa, „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1975 nr 3, s. 354;